خدمات

استاندارد ISO 17020

استاندارد ISO 17020 ” ارزيابي انطباق -الزامات براي كاركرد انواع مختلف نهادهاي انجام دهنده بازرسي” براي نخستين بار در سال 1381 منتشر شد. اين استاندارد بر اساس پيشنهادات رسيده و تاييد كميسيون هاي مربوط براي اولين بار مورد تجديد نظر قرار گرفت و در يكصد و سي و پنجمين اجلاسيه كميته ملي استاندارد مديريت كيفيت مورخ 1392/06/19 تصويب شد. اينك اين استاندارد به استناد بند يك ماده 3 قانون اصلاح قوانين و مقررات مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مصوب بهمن ماه 1371 به عنوان استاندارد ملي منتشر مي شود.

استاندارد ISO 17020 با هدف ترويج اعتماد به نهادهاي انجام دهنده خدمات بازرسي تدوين شده است.نهادهاي بازرسي ارزيابي ها را به نيابت از كارفرمايان خصوصي، سازمان هاي مادر خود، يا مراجع ذي صلاح با هدف فراهم كردن اطلاعات درباره ي انطباق موردهاي تحت بازرسي با مقررات، استانداردها، مشخصات، طرح هاي بازرسي يا قراردادها انجام مي دهند.

شاخص هاي بازرسي شامل موضوع هاي مورد بررسي كميت، كيفيت، ايمني، مناسب براي مقاصد و تداوم برآورده شدن ايمني تاسيسات يا سيستم هاي در حين كار است. الزامات عمومي كه اين نهادها ملزم به انطباق با آن ها هستند براي اين كه خدمات آن ها توسط كارفرمايان و نيز مراجع ذي صلاح نظارت كننده پذيرفته شوند، در اين استاندارد گرد آمده اند.

استاندارد ISO 17020

استاندارد ISO 17020

استاندارد ISO 17020 چیست؟

در بازار جهانی امروز، اطمینان از کیفیت و ایمنی محصولات، فرآیندها و خدمات از اهمیت بسیاری برخوردار است. بازرسی نقش اساسی در این زمینه دارد و تأییدیه های مستقل و بررسی تطابق با استانداردها و مقررات را ارائه می دهد. برای اطمینان از شایستگی و بی طرفی سازمان های بازرسی، سازمان بین المللی استانداردسازی (ISO) و کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک (IEC) همکاری کرده اند تا استاندارد ISO 17020 را توسعه دهند. استاندارد ISO 17020 الزامات مربوط به عملکرد انواع مختلف شرکتهای بازرسی را تعیین می کند.

استاندارد ISO 17020 چارچوبی برای شرکتهای بازرسی ایجاد می کند تا شایستگی فنی، استقلال و توانایی خود در ارائه خدمات بازرسی قابل اعتماد را نشان دهند. دریافت گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۰، نه تنها شهرت و اعتبار سازمان های بازرسی را افزایش می دهد، بلکه با کاهش موانع فنی، دسترسی به بازارهای جهانی را نیز تسهیل می کند.

دامنه کاربرد استاندارد ISO 17020

استاندارد ISO 17020 برای سازمان های بازرسی از نوع الف ، ب ، یا پ قابل اجرا است، همان طور که در متن استاندارد تعریف شده است:

نوع الف: سازمان هایی که کاملاً مستقل از طرف های مرتبط با بازرسی هستند.

نوع ب : نهاد بازرسي ارائه دهنده بازرسي هاي شخص اول، بازرسي هاي شخص دوم يا هردوي آن ها كه بخش جداگانه و قابل شناسايي از يك سازمان دست اندركار در طراحي، توليد، تأمين، نصب، استفاده يا نگهداري موردهاي تحت بازرسي را تشكيل ميدهد و فقط تأمين كننده خدمات بازرسي به سازمان مادر است.

نوع پ : نهاد بازرسي ارائه دهنده بازرسي هاي شخص اول، بازرسي هاي شخص دوم يا هر دوي آن ها كه بخش قابل شناسايي ولي نه لزوماً جداگانه از يك سازمان دست اندركار در طراحي، توليد، تأمين، نصب، استفاده يا نگهداري موردهاي تحت بازرسي را تشكيل مي دهد و خدمات بازرسي به سازمان مادر خود يا ساير طرف ها يا هردوي آن ها را تأمين مي كند.

نوع ب و پ ممکن است سطح متفاوتی از استقلال داشته باشند و توجه به این نکته ضروری است که تعیین نوع الف، ب یا پ به  معنای برتری یکی بر دیگری نیست.

استاندارد ISO 17020 فعالیت های شرکتهای بازرسی را شامل می شود که می توانند فعالیت هایی چون مواد، محصولات، تأسیسات، کارخانجات، فرآیندها، روش های کاری یا خدمات باشد و همچنین تعیین تطابق آن ها با الزامات و ارائه گزارش نتایج بازرسی می تواند همه مراحل عمر این موارد، از جمله مرحله طراحی را در برگیرد.

تعریف بازرسی و ارتباط آن با استاندارد ISO 17020

بازرسی به فرآیند بررسی محصولات، فرایندها، خدمات، نصب ها یا طرح ها و تعیین تطابق آن ها با الزامات خاص یا عمومی اشاره دارد. در واقع، بازرسی شامل بررسی دقیق این عناصر برای تعیین انطباق آن ها با استانداردها و معیارهای مشخص است. فعالیت های بازرسی اغلب با انجام تست ها و صدور گواهینامه ها همپوشانی دارند اما تفاوت عمده آن ها در قضاوت های حرفه ای برای تعیین صلاحیت در برابر الزامات عمومی است. به همین دلیل، مراکز بازرسی باید دارای صلاحیت لازم برای انجام این کار باشند.

تفاوت بین استانداردهای ISO 17020 و ISO 9001

اگرچه استانداردهای ISO 9001 و ISO 17020 در بسیاری از الزامات مشابه هستند، اما به عنوان دو استاندارد مجزا با کاربردهای متفاوت تعریف شده اند  ISO 17020  برای سازمان هایی که بازرسی های مختلف را انجام می دهند، ضروری است، در حالی که  ISO 9001 یک استاندارد بین المللی برای سیستم های مدیریت کیفیت است که توسط سازمان ها برای نشان دادن توانایی در ارائه محصولات و خدماتی که الزامات مشتریان و مقررات را برآورده می کنند، استفاده می شود.

استاندارد ISO 17020

مقایسه ISO 17020 و ISO9001

الزامات گواهینامه ایزو  ۱۷۰۲۰

گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۰ دارای همان سطح الزامات سری ISO/IEC 17000 می باشد که  ISO/IEC 17025 برای آزمایشگاه های تست و کالیبراسیون و  ISO/IEC 17065  برای نهادهای ارزیابی انطباق است. این استاندارد موارد مربوط با توانایی نهادهای اعتباربخشی برای مدیریت بی طرفی، تضاد منافع، صلاحیت فنی سازمان، خدمات و فرایندهای بازرسی را بررسی می کند.

استاندارد ISO 17020 نکاتی را برای قضاوت های حرفه ای در حین انجام بازرسی ها، به ویژه هنگام ارزیابی انطباق با الزامات عمومی به نهادهای اعتباربخشی و سازمان های صدور گواهینامه آموزش می دهد. مجموعه الزاماتی که باید توسط سازمان های بازرسی انجام شود به پنج گروه عمده طبقه بندی می شود:

  • الزامات عمومی که شامل بی طرفی، استقلال و محرمانگی است.
  • الزامات ساختاری که شامل الزامات اداری و سازمان و مدیریت است.
  • الزامات منابع موردنیاز که شامل پرسنل، تسهیلات و تجهیزات و پیمانکاری فرعی است.
  • الزامات فرایند که شامل روش های اجرایی، جابجایی نمونه های بازرسی، گزارش ها و گواهی نامه های بازرسی، سوابق بازرسی و فرایندهای شکایات و رسیدگی مجدد است.
  • الزامات سیستم مدیریت که شامل کنترل مدارک و سوابق، ممیزی داخلی، بازنگری مدیریت و اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه است.

اهمیت یک سیستم مدیریت کیفیت مستند

استاندارد ISO 17020 به عنوان یکی از استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت مزایای زیادی را برای شما به همراه می آورد. از جمله این مزایا می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

  • استاندارد ISO 17020 توسط ILAC و IAF به رسمیت شناخته شده است که تصویر بهتری از سازمان های بازرسی برای خدمات بازرسی با کیفیت بالا در بازار جهانی ایجاد می کنند.
  • اعتبارسنجی صلاحیت فنی، سیستم های مدیریت کیفیت سازمان های بازرسی را برای قضاوت و نتایج بازرسی قابل اعتماد می کند.
  • راهنمایی و کنترل بهتری را برای سوابق نگهداری و بازرسی تجهیزات ارائه می دهد که منجر به نتایج بازرسی های بی طرفانه و قضاوت مناسب می شود.
  • نیاز به بازرسی یا کار مجدد را کاهش می دهد، بنابراین صرفه جویی در هزینه و کاهش ریسک را در طول بازرسی به همراه دارد.
  • سازمان های بازرسی را به سمت قضاوت های بی طرفانه و ثبات در فرایند بازرسی راهنمایی می کند. این امر باعث افزایش اعتماد مشتری به سیستم مدیریت کیفیت و نتایج نهایی می شود.

اجرای این استاندارد می تواند در توضیح و تفسیر نیازهای مشتریان راه گشا بوده و کمکی در راستای درک بیشتر نیازهای آنان به صورت مستند باشد. وجود این استاندارد سبب ایجاد توانایی تأمین نیاز مشتریان و به تبع آن الزامات آن ها خواهد شد. با پیاده سازی استاندارد هر آن چه که پرسنل سازمان به لحاظ آموزش نیازمند آن باشند شناسایی خواهد شد. اجرای استاندارد ISO 17020 گامی مهم در راستای شناسایی الزامات ایمنی خواهد بود.

اخذ این گواهینامه و اجرای آن می تواند در کاهش شکایات مشتریان تأثیر چشمگیری داشته باشد. گواهینامه استاندارد ISO 17020  با ارائه دستورالعمل ها و روش های کنترل، راهی بهتر جهت نگهداری تجهیزات و حفظ سوابق بازرسی ایجاد خواهد نمود. این استاندارد تصویر مطلوبی از ارگان های بازرسی در حوزه بازار جهانی خواهد ساخت.

با وجود این استاندارد به وضوح می توان شاهد کارایی و بهره وری در سطح بالاتر در شیوه عملکرد ارگان ها و سازمان های بازرسی بود.استقلال عمل، انسجام و حفظ بی طرفی را می توان از مهم ترین مزایای این استاندارد دانست.

استاندارد ISO 17020

استاندارد ISO 17020

استاندارد ISO 17020 در شرکت بازرسی ناظرکاران هیراد

سازمان ملي استاندارد ايران جهت حصول اطمينان استفاده كنندگان از خدمات سازمانها و مؤسسات فعال در زمينة مشاوره، آموزش، بازرسي، مميزي و صدور گواهي استانداردهای مدیریتی و سيستم هاي مديريت كيفيت و مديريت زيست محيطي، آزمايشـگاهها و مراكز كاليبراسيون بـر اسـاس ضوابط نظام تأييد صلاحيت ايران (مرکز ملی تایید صلاحیت ایران) ارزيابي مي كند و در صورت احراز شرايط لازم، گواهينامة تأييد صلاحيت به آن ها اعطا و بر عملكرد آن ها نظارت ميكند.

شرکت بازرسی ناظرکاران هیراد در ابتدای تاسیس و اخذ دامنه های کاری، گواهی نامه استاندارد ISO 17020 را از سازمان ملی استاندارد و مرکز ملی تایید صلاحیت دریافت نموده است و پس از تاسیس با در نظر کردن کلیه الزامات این استاندارد به صورت مستمر فعالیت های خود را انجام می دهد.

بر این اساس در این شرکت، خدمات فنی شایسته، نتایج قابل اعتماد مداوم، مدیریت هزینه و کاهش خطرات را تضمین نموده است و همچنین محصولات، تجهیزات، ساختارها و سیستم ها بر اساس استاندارد ISO 17020 شکل گرفته است. اعتبارسنجی توسط الزامات استاندارد ISO 17020 به این سازمان  اجازه می دهد تا یکپارچگی، قابلیت اطمینان، شایستگی فنی و انطباق با شیوه های شناخته شده بین المللی را ثابت کند.

شرکت ناظرکاران هیراد پس از اخذ گواهینامه 17025 توانست در حوزه های مختلف فنی و مهندسی پس از انجام ارزیابی های فنی با استفاده از نیروهای مجرب و آموزش دیده و تجهیزات به روز به بازرسی از مراکز مختلف خدماتی و تولیدی بپردازد. حوزه هایی مثل: